กฏหมายชวนรู้! กฎหมายอัคคีภัยในโรงงานอุตสาหกรรม

ไฟไหม้เป็นหนึ่งในเหตุอันตรายที่สร้างความเสียหายได้อย่างร้ายแรงที่สุดไม่ว่าจะเกิดจากสาเหตุใดก็ตาม โดยเฉพาะหากเกิดกับโรงงานอุตสาหกรรม เนื่องจากอาจจะมีสารเคมีหรือสารไวไฟในที่เกิดเหตุที่ส่งผลให้ทวีความรุนแรงยิ่งขึ้นไปมหาศาล จึงต้องมีขอกฎหมายบัญญัติไว้เกิดกับการป้องกันอัคคีภัยให้โรงงานอุตสาหกรรมปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัดเพื่อความปลอดภัยของทุกคน

 

3 ประเภทโรงงานอุตสาหกรรมในประเทศไทยตามกฎกระทรวงฯ

• โรงงานประเภทที่ 1

• • • มีเครื่องจักรไม่เกิน 20 แรงม้า และ มีคนงานไม่เกิน 20 คน เป็นโรงงานที่มีการประกอบกิจการที่มีความเสี่ยงน้อย และไม่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมหรือมีผลกระทบน้อยมาก จึงไม่จำเป็นต้องขออนุญาตประกอบกิจการโรงงาน

• โรงงานประเภทที่ 2

• • • มีเครื่องจักรมากกว่า 50 แรงม้าแต่ไม่เกิน 75 แรงม้า (50-75 แรงม้า) และ มีพนักงานมากกว่า 50 คนแต่ไม่เกิน 75 คน (50-75 คน) เป็นโรงงานที่มีการประกอบกิจการที่มีความเสี่ยงปานกลาง และมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมในระดับที่สามารถควบคุมได้ จึงไม่จำเป็นต้องขออนุญาตประกอบกิจการโรงงาน

• โรงงานประเภทที่ 3

• • มีเครื่องจักรมากกว่า 75 แรงม้า และ มีพนักงานในโรงงานมากกว่า 75 คน โรงงานประเภทนี้จะต้องทำการขอใบอนุญาตในการจัดตั้งโรงงาน (ใบร.ง.4)  เป็นโรงงานที่มีการประกอบกิจการที่มีความเสี่ยงสูง และมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมในระดับสูง จำเป็นต้องขอใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงาน และต้องผ่านกระบวนการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA)

 

กฎหมายที่เกี่ยวกับอัคคีภัยสำหรับโรงงานอุตสาหกรรมนั้นมีหลายฉบับ โดยข้อกฎหมายหลักสำหรับการป้องกันและรับมือกับอัคคีภัยนั้นมีดังนี้

• พระราชบัญญัติโรงงาน พ.ศ. 2535
• กฎกระทรวงกำหนดมาตรการความปลอดภัยเกี่ยวกับระบบป้องกันและระงับอัคคีภัยในโรงงาน พ.ศ. 2552
• กฎกระทรวงว่าด้วยการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานในโรงงาน พ.ศ. 2547
• กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการจัดการด้านความปลอดภัยในโรงงาน พ.ศ. 2547

 

โดยประกาศ พรบ. โรงงานปี 2535 ได้มีคำสั่งบังคับให้โรงงานประเภทที่ 2 และ 3 ต้องมีการติดตั้งระบบป้องกันอัคคีภัยที่ได้มาตรฐาน ดังต่อไปนี้

 

• เครื่องดับเพลิงแบบมือถือ (Portable Fire Extinguishers)

ต้องมีการติดตั้งเครื่องดับเพลิงมีขนาดและประเภทที่เหมาะสม ทุกพื้นที่สำคัญภายในโรงงาน

• ระบบสัญญาณเตือนภัย (Fire Alarm Systems)

ต้องติดตั้งระบบสัญญาณเตือนภัยเพื่อแจ้งเตือนกรณีเกิดอัคคีภัย รวมท้งต้องมีระดับเสียงที่ดังพอที่จะเตือนพนักงานและบุคคลภายในพื้นที่ได้อย่างชัดเจน

• ระบบฉีดน้ำดับเพลิง (Fire Sprinkler Systems)

สำหรับโรงงานที่มีความเสี่ยงสูงต้องติดตั้งระบบฉีดน้ำดับเพลิงอัตโนมัติที่สามารถทำงานได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพในการระงับอัคคีภัย

• ถังดับเพลิง (Fire Extinguishers)

ต้องมีถังดับเพลิงติดตั้งในทุกพื้นที่สำคัญของโรงงาน โดยถังดับเพลิงต้องมีขนาดและประเภทที่เหมาะสม รวมทั้งมีการตรวจสอบและบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ

• ทางหนีไฟและประตูหนีไฟ (Fire Exits and Fire Doors)

ต้องมีการกำหนดและติดตั้งทางหนีไฟและประตูหนีไฟที่ชัดเจน สามารถเข้าถึงได้ง่ายและไม่มีสิ่งกีดขวาง

• ป้ายสัญญาณและป้ายทางหนีไฟ (Fire Signs and Exit Signs)

ต้องติดตั้งป้ายสัญญาณและป้ายทางหนีไฟในทุกพื้นที่สำคัญ รวมทั้งต้องมีขนาดที่เห็นได้ชัดเจนและอ่านง่าย

• ระบบตรวจจับควันและความร้อน (Smoke and Heat Detection Systems)

ต้องติดตั้งระบบตรวจจับควันและความร้อนในพื้นที่ที่มีความเสี่ยงสูง ต้องสามารถตรวจจับการเกิดอัคคีภัยได้อย่างรวดเร็วและแม่นยำ

• ระบบการจัดการอัคคีภัย (Fire Management Systems)

ต้องมีแผนการจัดการอัคคีภัยที่ชัดเจน รวมถึงการฝึกซ้อมและการอบรมพนักงานในการป้องกันและระงับอัคคีภัยอย่างสม่ำเสมอ

 

สรุปมาตราสำหรับกฎหมายอัคคีภัยในโรงงานอุตสาหกรรม

 

มาตรการป้องกันอัคคีภัย

• การติดตั้งอุปกรณ์ป้องกันอัคคีภัย – โรงงานต้องติดตั้งอุปกรณ์ป้องกันอัคคีภัย เช่น เครื่องดับเพลิงแบบมือถือ ระบบสัญญาณเตือนภัย ระบบฉีดน้ำดับเพลิง และระบบตรวจจับควันและความร้อน ตามมาตรฐานที่กำหนด มีการตรวจสอบและบำรุงรักษาอุปกรณ์ป้องกันอัคคีภัยอย่างสม่ำเสมอเพื่อให้สามารถใช้งานได้ตลอดเวลา
• การจัดเตรียมทางหนีไฟ – โรงงานต้องมีการจัดเตรียมทางหนีไฟที่ปลอดภัยและเข้าถึงได้ง่าย รวมทั้งต้องมีป้ายสัญญาณและแสงสว่างเพียงพอเพื่อให้เห็นได้ชัดเจนในกรณีฉุกเฉิน 

 

มาตรการระงับอัคคีภัย

• การจัดเตรียมระบบระงับอัคคีภัย – โรงงานต้องมีระบบระงับอัคคีภัยที่มีประสิทธิภาพ เช่น ระบบฉีดน้ำดับเพลิงอัตโนมัติ หรือระบบดับเพลิงด้วยสารเคมี อุปกรณ์สามารถทำงานได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพในการระงับอัคคีภัย
• การฝึกอบรมและซ้อมหนีไฟ – โรงงานต้องจัดการฝึกอบรมพนักงานเกี่ยวกับการใช้อุปกรณ์ป้องกันและระงับอัคคีภัยอย่างสม่ำเสมอ เพื่อเตรียมความพร้อมในการรับมือกับเหตุการณ์ฉุกเฉิน

 

การปฏิบัติตามข้อกำหนดกฎหมายอัคคีภัยอย่างเคร่งครัดนั้นเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อให้โรงงานมีมาตรการป้องกันอัคคีภัยที่มีประสิทธิภาพ ป้องกันการเกิดอัคคีภัยและลดความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นจากอัคคีภัยในโรงงาน

หากต้องการความรู้หรือปรึกษาเรื่องกฎหมาย Balance Niti Law Firm พร้อมให้คำปรึกษาและดำเนินการให้ครบทุกขั้นตอน สามารถติดต่อได้ที่ Line : @balanceniti และสามารถติดตามข้อมูลข่าวสารหรือสาระน่ารู้ต่าง ๆ ของเราได้ที่ Facebook : Balance Niti Law Firm