เคยสงสัยกันมั้ยเอ่ย? ว่าประเภทของโมเดลธุรกิจหรือสินค้าที่กำลังดำเนินการอยู่นั้นควรจดแจ้งเพื่อขอความคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาแบบลิขสิทธิ์หรือสิทธิบัตรจึงจะเหมาะสม แม้ว่าว่า ‘ลิขสิทธิ์’ และ ‘สิทธิบัตร’ เป็นคำที่นักลงทุนหรือหลาย ๆ คนคุ้นเคย แต่เชื่อว่ายังไม่คนที่ไม่ทราบว่าทั้ง 2 คำนี้แตกต่างกันอย่างไร?
สิทธิบัตร (Patent)
หมายถึง หนังสือสำคัญที่รัฐออกให้เพื่อคุ้มครองและสิทธิพิเศษที่กฎหมายบัญญัติให้เจ้าของสิทธิบัตรมีสิทธิเด็ดขาด ในการประดิษฐ์คิดค้นหรือการออกแบบผลิตภัณฑ์ที่มีลักษณะตามที่กฎหมายกำหนด เช่น การผลิตและจำหน่าย เป็นต้น
สิทธิบัตร 3 ประเภท
- สิทธิบัตรการประดิษฐ์ หมายถึง การคิดค้นเกี่ยวกับ กลไก โครงสร้าง ส่วนประกอบ ของสิ่งของเครื่องใช้ เช่น กลไกของกล้องถ่ายรูป, กลไกของเครื่องยนต์, ยารักษาโรค เป็นต้น หรือการคิดค้นกรรมวิธีในการผลิตสิ่งของ เช่น วิธีการในการผลิตสินค้า, วิธีการในการเก็บรักษาพืชผักผลไม้ไม่ให้เน่าเสียเร็วเกินไป เป็นต้น
- สิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ หมายถึง การออกแบบรูปร่าง ลวดลาย หรือสีสัน ที่มองเห็นได้จากภายนอก เช่น การออกแบบแก้วน้ำให้มีรูปร่างเหมือนรองเท้า เป็นต้น
- อนุสิทธิบัตร (Petty patent) เป็นการให้ความคุ้มครองสิ่งประดิษฐ์คิดค้น เช่นเดียวกับสิทธิบัตรการประดิษฐ์ แต่แตกต่างกันตรงที่การประดิษฐ์ที่จะขอรับอนุสิทธิบัตร เป็นการประดิษฐ์ที่มีเป็นการปรับปรุงเพียงเล็กน้อย และมีประโยชน์ใช้สอยมากขึ้น
ลิขสิทธิ์ (Copyright)
หมายถึง สิทธิคุ้มครองงานสร้างสรรทุกประเภท ซึ่งได้รับความคุ้มครองทันทีที่สร้างขึ้นโดยไม่ต้องจดทะเบียน เป็นทรัพย์สินทางปัญญาอย่างหนึ่งซึ่งไม่มีรูปร่าง แต่กฎหมายให้ความคุ้มครองทันทีโดยให้เจ้าของลิขสิทธิ์เป็นผู้มีสิทธิแต่ผู้เดียว ในผลงานที่เกิดจากความคิดริเริ่มของตนเอง
ลิขสิทธิ์ 9 ประเภท
- งานวรรณกรรม (หนังสือ จุลสาร สิ่งพิมพ์ คำปราศรัย โปรแกรมคอมพิวเตอร์ ฯลฯ)
- งานนาฎกรรม (ท่ารำ ท่าเต้น ฯลฯ)
- งานศิลปกรรม (จิตรกรรม ประติมากรรม ภาพพิมพ์ ภาพถ่าย ศิลปประยุกต์ ฯลฯ)
- งานดนตรีกรรม (ทำนอง , ทำนองและเนื้อร้อง ฯลฯ)
- งานสิ่งบันทึกเสียง (เทป ซีดี )
- งานโสตทัศนวัสดุ (วีซีดี ดีวีดี ที่มีภาพหรือมีทั้งภาพและเสียง)
- งานภาพยนตร์
- งานแพร่เสียงแพร่ภาพ
- งานอื่นใดในแผนกวรรณคดี วิทยาศาสตร์ หรือศิลปะ
ลิขสิทธิ์ VS สิทธิบัตร
- ลิขสิทธิ์คุ้มครองการสร้างงานศิลปะและวรรณกรรม สิทธิคุ้มครองเกิดขึ้นทันทีโดยไม่ต้องยื่นขอสิทธิ
- สิทธิบัตรคุ้มครองการประดิษฐ์และการผลิต ซึ่งต้องมีการดำเนินลงทะเบียนโดยการยื่นขอสิทธิบัตรจะมีองค์กรสิทธิบัตรระดับภูมิภาคหรือระดับประเทศภายใต้กรมทรัพย์สินทางปัญญาเป็นผู้พิจารณา
- ลิขสิทธิ์มีอายุประมาณ 60 ปี ขึ้นอยู่กับประเภทและเงื่อนไขของผลงาน
- สิทธิบัตรประมาณ 20 ปี นับจากวันที่ยื่นขอซึ่งต้องชำระค่าธรรมเนียมการต่ออายุทุกปี หากไม่ชำระค่าธรรมเนียมภายในระยะเวลาที่กำหนดสิทธิจะหยุดการคุ้มครอง
จากข้อมูลเบื้องต้นทั้ง ‘ลิขสิทธิ์’ และ ‘สิทธิบัตร’ นั้นเป็นความคุ้มครองเพื่อปกป้องสิทธิ์ในทรัพย์สินทางปัญญาจากรัฐบาล เมื่อพิจารณาแล้วว่าผลิตภัณฑ์ ความคิด หรือผลงานของตนเองนั้นเข้าข่ายความคุ้มครองประเภทใด สามารถดำเนินการตามขั้นตอนต่าง ๆ เพื่อขอความคุ้มครองจากกรมทรัพย์สินทางปัญญาให้สมบูรณ์ หากต้องการปรึกษาขั้นตอนในการขอยื่นจดแจ้งหรือลงทะเบียนใด ๆ ที่เกี่ยวของกับกฎหมาย ติดต่อได้ที่ Line : @balanceniti และสามารถติดตามข้อมูลข่าวสารหรือสาระน่ารู้ต่าง ๆ ของเราได้ที่ Facebook : Balance Niti Law Firm
เครดิต: https://tgcthailand.com/difference-between-trademarks-patents-copyrights/
https://th.gadget-info.com/difference-between-copyright
http://www.digitalschool.club/digitalschool/social1_1_1/social1_3/more/page14.php